Herenboeren interview (2) Sjef van Dongen, FruitzForLife (14-12-2019)

Waarom is Herenboeren een goed idee?

We vragen het aan Sjef van Dongen, van FruitzForLife.

Sjef is als expert permacultuur landelijk betrokken bij de inrichting van Herenboerderijen. Ook voor Weert maakte hij het ontwerp van de inrichting. Hij kwam op het briljante idee om de oude schuur op het terrein om te bouwen tot passieve kas! 

“WIST JE DAT WE EEN VEELVOUD AAN OPPERVLAKTE NODIG HEBBEN OM ONS NEDERLANDSE LANDBOUWSYSTEEM IN STAND TE HOUDEN?”

• Op welk probleem is Herenboeren een antwoord?

“Het huidige landbouwsysteem in Nederland is te zeer afhankelijk van fossiele brandstoffen en import. Het systeem is milieuonvriendelijk en is niet meer houdbaar. Begrijp me niet verkeerd: de boeren werken hard voor ons eten en daar moeten we hen dankbaar voor zijn. Maar zowel voor de boer als voor de consument is er een beter alternatief: lokale, kleinschalige en gemengde boerenbedrijven. Zoals het vroeger was, maar met de technische mogelijkheden en kennis van nu.”

• Waarom is lokaal, kleinschalig en gemengd beter?

“Omdat ons Nederlandse landbouwsysteem een veelvoud aan oppervlakte nodig heeft om te kunnen bestaan. Zoals de soja die we importeren uit Brazilië, voor het voeren van onze varkens. Voor de teelt van sojabonen worden vele hectaren regenwoud gekapt. Terwijl de varkens op een gemengd boerenbedrijf gewoon het afval van groenten kunnen eten. Ook de meststoffen importeren we op grote schaal. Dat is alles behalve duurzaam. Bovendien is ons intensieve landbouwsysteem niet goed voor de biodiversiteit en putten we de bodem uit. Een gesloten, kleinschalig systeem is minder afhankelijk van input en is beter voor de bodem, de biodiversiteit en het milieu.”

• Wat is permacultuur?

“Perma staat voor permanent. Een duurzaam landbouwsysteem dat past binnen onze natuur werkt als een permanent systeem dat zichzelf in evenwicht en in stand houdt. Goed voor het milieu, ons voedsel en de mens. Eigenlijk ga je terug naar hoe de natuur ‘van nature’ werkt. In onze natuur wordt aan de lopende band zuurstof, biomassa en voedsel geproduceerd. Die basis zijn we vanuit efficiëntie-gedachten in het Nederlandse systeem uit het oog verloren. Maar het goede nieuws is dat we dit kunnen herstellen. Zoals met Herenboerderijen. Bijkomend voordeel van dit initiatief is ook dat de keten wordt ingekort. Het voedsel gaat rechtstreeks van het land op het bord.”

• Hoe ontdekte jij de kracht van permacultuur?

“Toen ik 27 jaar was, was ik manager van een kippenfokkerij in Brazilië. Maar ik voelde me niet goed, had veel buikpijn en was continu moe. Ik bleek de ziekte van Crohn te hebben. Tegelijkertijd merkte ik dat ik niet meer achter de grootschalige veeteelt stond zoals we die daar bedreven. Mijn vrouw en ik zijn toen ons eigen eten gaan verbouwen: biologisch en onbewerkt. Terug in Nederland hebben we dit idee verder uitgebouwd. Vanuit Fruits for Life helpen we andere boeren en bedrijven om over te stappen op duurzame landbouw. Wij zijn voor een groot deel zelfvoorzienend en ik heb totaal geen last meer van mijn buik. Doktoren kunnen het niet verklaren, maar ik ben ervan overtuigd dat het pure voedsel me heeft genezen.”

• Wat kun je zeggen over de inrichting van Herenboerderij Weert?

“Het ontwerp is uiteraard heel gevarieerd opgezet met akkers voor de diverse groenten en een boomgaard met heel veel soorten fruit en noten, waaronder de kippen kunnen scharrelen. Ook zullen er waarschijnlijk enkele varkentjes rondlopen. Heel bijzonder aan de locatie in Weert vind ik de oude schuur. Die zal omgebouwd worden tot passieve kas. In zo’n kas is dankzij de goede isolatie verwarming in de winter niet nodig en kunnen we het hele jaar rond telen.”

Bekijk hier onder een filmpje waarin Sjef zijn ideeën verder uitlegt.